Wzdęcia są powszechną dolegliwością, która wynika zwykle ze sposobu odżywiania. Jednak pojawiają się także jako objaw poważniejszych problemów zdrowotnych, związanych np. z trawieniem czy wchłanianiem pokarmów w jelitach. Kiedy wzdęcia stają się powodem do niepokoju? Jakie preparaty mogą je złagodzić?
Wzdęcia – kiedy są normalne, a kiedy powinny niepokoić?
Wzdęcia to objaw nagromadzenia się w jelitach gazów, które pojawiają się w wyniku trawienia pokarmów oraz połykania powietrza podczas jedzenia. Ich przyczyny to najczęściej:
- picie gazowanych napojów,
- jedzenie szybko i nieuważnie,
- spożywanie dużych ilości roślin strączkowych i warzyw kapustnych,
Jednak wzdęcia mogą świadczyć też o problemach z trawieniem, które wynikają z różnych schorzeń lub zaburzeń pracy przewodu pokarmowego, np.:
- alergii pokarmowych,
- nietolerancji laktozy,
- zespołu jelita drażliwego,
- grzybicy przewodu pokarmowego.
Dlatego, jeżeli wzdęcia pojawiają się okazjonalnie lub w określonych sytuacjach, np. po obfitych posiłkach, to najprawdopodobniej nie świadczą o żadnych poważniejszych problemach zdrowotnych. Jeśli jednak problem ten często powraca, a wraz z nim pojawiają się dodatkowe objawy, np. biegunki, zaparcia, bóle brzucha czy niestrawność, mogą one mieć poważniejszą przyczynę.
Leczenie wzdęć – co może pomóc?
Tabletki na wzdęcia, które mogą szybko złagodzić ten problem, opierają się na symetykonie. To substancja powierzchniowo czynna, która rozbija nadmiar pęcherzyków gazu w świetle jelit. Są one odpowiedzialne za uczucie pełności, wewnętrzne rozpieranie i dyskomfort w brzuchu. Po ich pęknięciu zgromadzony wewnątrz gaz zostaje wydalony na zewnątrz lub wchłania się przez ściany jelit.
Symetykon to związek silikonowy, który działa wyłącznie w obrębie przewodu pokarmowego. Nie przenika do organizmu i nie wywołuje żadnych dodatkowych efektów, dzięki czemu jest bezpieczny dla osób w każdym wieku[1].
Dodatkowo wzdęcia mogą złagodzić także probiotyki. Uzupełniają i regulują skład mikroflory jelitowej, której zaburzenia również przyczyniają się do rozwoju dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego. Szczepy probiotyczne wskazane przy wzdęciach, to m.in.:
- Lactobacillus reuteri Protectis,
- Lactobacillus rhamnosus GG,
- Saccharomyces boulardi,
- Bifidobacterium breve Bb-03.
Kiedy koniecznie zgłosić się do lekarza?
Choć wzdęcia same w sobie nie są groźne, mogą być objawem poważniejszych chorób. Dlatego, jeśli problem utrzymuje się przez dłuższy czas, warto porozmawiać o nim z lekarzem. Konsultacja ze specjalistą jest potrzebna zwłaszcza w sytuacji, gdy wzdęciom towarzyszą dodatkowe, niepokojące objawy, np.:
- nagły, silny ból brzucha,
- wymioty,
- stale powiększający się obwód brzucha,
- zaburzenia wypróżniania, np. biegunka lub zaparcia.
Takie dolegliwości mogą świadczyć o rozwoju różnych schorzeń narządów wewnętrznych, np. marskości wątroby, torbieli czy guzów. Same w sobie wzdęcia o nich nie świadczą, jednak mogą być jednym z symptomów tworzących szerszy obraz choroby[2].
Jeśli wzdęcia to częsty problem, warto rozważyć zmiany w diecie. Pomóc mogą lekkostrawne posiłki, w tym unikanie potraw smażonych, napojów gazowanych czy alkoholu. Dodatkowo wskazana jest aktywność fizyczna, która poprawia pracę jelit i może złagodzić związane z nimi dolegliwości.
[1] Moolla, M., Dang, J. T., Shaw, A., Dang, T. N. T., Tian, C., Karmali, S., & Sultanian, R. (2019). Simethicone decreases bloating and improves bowel preparation effectiveness: a systematic review and meta-analysis. Surgical endoscopy, 33: 3899-3909.
[2] Tuszyński P. K. (red.), Leki pierwszego wyboru, Wydawnictwo Farmaceutyczne, Kraków 2020.